اشعه ایکس یا پرتو ایکس، نوعی پرتوهای الکترومغناطیس هستند که دارای انرژی بالا و فرکانس بالاتر از نور قابل رؤیت هستند. این اشعهها برای تصویربرداری در پزشکی، دندانپزشکی، صنعت، و تحقیقات علمی استفاده میشوند. در این موارد، اشعه ایکس به دلیل قابلیت نفوذ زیاد در مواد مختلف، تصویربرداری از ساختارهای داخلی ممکن میشود.در این مقاله به اثرات اشعه ایکس روی چشم می پردازیم.
اگرچه اشعه ایکس در تصویربرداری مفید هستند، اما در مواجهه مستقیم با این اشعهها باید احتیاط کرد. در صورتی که چشمان به طور مستقیم با اشعه ایکس در تماس باشند، ممکن است برخی اثرات جلبکاری را ایجاد کنند. این اثرات ممکن است شامل موارد زیر باشند:
اثرات کوتاه مدت اشعه ایکس بر چشم
در صورت قرار گرفتن در معرض مقادیر کم اشعه ایکس، ممکن است علائم زیر را تجربه کنید:
- قرمزی چشم
- درد چشم
- تاری دید
- حساسیت به نور
این علائم معمولاً طی چند روز یا چند هفته برطرف می شوند.
اثرات بلند مدت اشعه ایکس بر چشم
- آسیب به سلولها: اشعه ایکس میتوانند با بافتها و سلولها تداخل کنند و باعث آسیب به آنها شوند.
- آسیب به پرده چشم: ممکن است اشعه ایکس با ساختار عدد هولر تداخل کند و آسیب به این ساختار ایجاد شود.
- احتمال افزایش خطر بروز سرطان: در مواردی که افراد به دورههای مکرر اشعه ایکس تحتالعمل قرار میگیرند، افزایش خطر بروز سرطان ممکن است وجود داشته باشد.
- آسیب به لنز چشم: اشعه ایکس ممکن است به لنز چشم آسیب وارد کنند و عوارضی مانند اپیلی پلکی (تغییر در ساختار و کارکرد پلک) ایجاد کنند.
برای کاهش خطر این اثرات، افرادی که با اشعه ایکس سر و کار دارند، از وسایل محافظی مانند عینک مخصوص اشعه ایکس استفاده میکنند. همچنین، تعریف دقیق و استفاده صحیح از تجهیزات تصویربرداری و اجتناب از تماس مستقیم با اشعه ایکس میتواند به حفاظت از چشمان کارکنان کمک کند.
شرکت نوین طب خاورمیانه انواع عینک سربی را با بالاترین کیفیت عرضه می کند
میزان مجاز قرار گرفتن در معرض اشعه ایکس
کمیسیون بین المللی حفاظت از پرتو (ICRP) میزان مجاز قرار گرفتن در معرض اشعه ایکس برای چشمان انسان را به شرح زیر تعیین کرده است:
- برای افراد بزرگسال: 50 میلی سیمفرت در طول زندگی
- برای کودکان: 20 میلی سیمفرت در طول زندگی
این مقادیر مربوط به قرار گرفتن در معرض اشعه ایکس از منابع پزشکی است. قرار گرفتن در معرض اشعه ایکس از منابع طبیعی، مانند پرتوهای کیهانی، نیز باید در نظر گرفته شود.
روشهای جلوگیری از اثرات اشعه ایکس به چشم ها
برای جلوگیری از اثرات اشعه ایکس به چشمها، میتوانید اقداماتی انجام دهید تا مخاطرات را کاهش دهید. در زیر چند روش جلوگیری از اثرات اشعه ایکس به چشمها آورده شده است:
- استفاده از وسایل محافظی:
- افرادی که با اشعه ایکس سر و کار دارند، باید از وسایل محافظی مناسب مانند عینک سربی یا کپسولهای محافظ استفاده کنند. این وسایل باید دارای ویژگیهای مطابق با استانداردهای ایمنی باشند.
خرید انواع عینک سربی با شماره های: ۰۲۱۷۷۱۶۹۹۳۲ و ۰۲۱۷۷۴۷۱۷۵۵
- استفاده از تجهیزات مدرن:
- استفاده از تجهیزات تصویربرداری مدرن با تکنولوژیهای بهروز و کاهنده انرژی میتواند به کاهش میزان اشعه ایکس وارد شده به چشمها کمک کند.
- اقدامات احتیاطی در دوران بارداری:
- در صورتی که یک زن باردار است، باید اطمینان حاصل شود که هر گونه فرآیند تصویربرداری با اشعه ایکس فقط در صورت ضرورت و با رعایت اقدامات احتیاطی انجام شود.
- تعیین دقیق دز اشعه:
- تنظیم دقیق دز اشعه به میزان لازم برای تصویربرداری، به جای استفاده از دز اشعه بیش از حد، میتواند به کاهش خطرات برای چشمها کمک کند.
- تعیین مدت زمان معقول برای تعریف:
- تلاش کنید تعریف با اشعه ایکس را در مدت زمان کوتاه نگه داشته و مدت زمان تعریف را به حداقل ممکن محدود کنید.
- آموزش و آگاهی:
- افرادی که با اشعه ایکس کار میکنند، باید به طور کامل آگاهی داشته باشند و از دورههای آموزشی مرتبط با ایمنی در محیط کار استفاده کنند.
- پیگیری سلامت چشم:
- افراد باید سلامت چشمهای خود را بهطور دورهای تحت نظر گیرند و در صورت وجود هر گونه علائم یا نشانهای از مشکلات چشمی به پزشک مراجعه کنند.
توجه به این نکات و اعمال اقدامات ایمنی میتواند به حفاظت از چشمها در برابر اثرات ناشی از اشعه ایکس کمک کند.
مقاله مرتبط:درباره خطرات اشعه ایکس چه می دانیم؟
ابزار محافظی چشم در برابر اشعه ایکس
استفاده از وسایل محافظی در برابر اشعه ایکس بسیار حائز اهمیت است و میتواند از احتمال آسیب به چشمها جلوگیری کند. این وسایل معمولاً شامل عناصری مانند عینک یا کاپسولهای محافظ هستند. در زیر به برخی نکات مرتبط با استفاده از وسایل محافظی اشعه ایکس اشاره شده است:
- انتخاب وسایل محافظی با کیفیت:
- اطمینان حاصل کنید که وسایل محافظی که استفاده میکنید، دارای استانداردهای ایمنی مربوط به اشعه ایکس هستند. این وسایل باید توانایی محافظت از چشمها را داشته باشند.
- اندازه و قابلیت تنظیم:
- وسایل محافظی باید اندازه مناسب داشته و قابلیت تنظیم به اندازه چشمهای شما را داشته باشند تا به درستی روی چشمها قرار گیرند.
- سبک و راحتی:
- این وسایل باید سبک و راحت برای استفاده باشند تا افراد بتوانند آنها را بهراحتی به مدت طولانی بپوشانند.
- پایداری و محکمی:
- اطمینان حاصل کنید که وسایل محافظی دارای ساختاری محکم و پایدار هستند تا در هنگام استفاده از آنها، به چشمها احتمالاً آسیب وارد نشود.
- تعمیر و نگهداری:
- وسایل محافظی باید بهروز نگهداری شوند و در صورت خرابی یا کاهش کارایی، باید تعمیر یا تعویض شوند.
- تعلیمات و آموزش:
- افراد باید به دقت آموزشهای مربوط به استفاده صحیح از وسایل محافظی را دنبال کنند تا از بهترین حفاظت ممکن برخوردار شوند.
- توجه به اطراف:
- در محیط کار، افراد باید به اطراف خود توجه کنند و اطمینان حاصل کنند که همه افراد وسایل محافظی را بهدرستی استفاده میکنند.
- تعیین دقیق محل استفاده:
- وسایل محافظی باید در تمامی محلهایی که ممکن است با اشعه ایکس در تماس باشید، بهکار گرفته شوند.
استفاده صحیح از وسایل محافظی میتواند به افراد کمک کند تا از خطرات اشعه ایکس در محیط کار یا در تصویربرداری بهطور کلی محافظت کنند.
بدون دیدگاه